De financiële positie van Zwolle is goed. Er is sprake van een structureel begrotingsoverschot oplopend tot € 4,7 miljoen waarvoor wij voor € 2,0 miljoen aan voorstellen doen om deze deels in te zetten voor onontkoombare knelpunten in de bestaande uitvoering en deels te reserveren voor toekomstige investeringen in onderwijshuisvesting en de WRZV-hallen. Incidenteel beschikken we na honorering van de bestedingsvoorstellen over € 9 miljoen in het Stadsontwikkelfonds en bijna € 2 miljoen in de reserve incidentele bestedingen. Het weerstandsvermogen is van voldoende omvang om de financiële risico’s op te vangen. De dekkingsgraad van de risico’s ligt ruim boven de afgesproken ondergrens van 50%. Hoe het nieuwe regeerakkoord voor de gemeente uitpakt is nog ongewis, zodra we zicht op de effecten krijgen dan zullen wij u daar over informeren.

Structureel perspectief

Structureel kader 2018-2021

(bedragen x € 1 mln.)

2018

2019

2020

2021

Stand na besluitvorming PPN 2018-2021

0,3

0,5

1,9

1,5

Mutaties:

1. Uitkomsten meicirculaire gemeentefonds

2,4

3,2

2,6

3,0

2. Uitkomsten septembercirculaire gemeentefonds

-0,3

0,6

3. Nadeel bijstandsuitkeringen  

-0,8

-0,8

-0,8

-0,8

4. Gevolgen nieuw cao i.r.t. opgenomen stelpost (saldo)

-0,3

0,1

0,3

0,4

5. Gevolgen landelijke wijziging ambtsjubilea

-0,2

-0,2

-0,2

6. Overig (per saldo)

0,5

0,3

0,1

0,0

Uitkomsten bij begroting 2018 (ongewijzigd beleid)

1,9

2,8

3,9

4,7

Structurele bestedingsvoorstellen:

5. Budgetruimte voor investeringen onderwijshuisvesting

-0,2

-0,2

    (na 2021 structureel oplopend naar ca -€ 0,5 mln.)

6. Budgetruimte voor WRZV-hallen

-0,4

-0,4

-0,4

7. Museale samenwerking Zwolle (via een afzonderlijk raadsvoorstel)

-0,1

-0,1

-0,1

-0,1

8. Overige structurele knelpunten

-1,3

-1,3

-1,3

-1,3

9. Toevoeging aan incidentele bestedingsruimte

-0,5

Beschikbare ruimte voor opvang risico’s en toekomstige afweging

0,0

1,0

1,9

2,7

Het structureel financieel perspectief is geactualiseerd. De gevolgen van zowel de mei- als de septembercirculaire van het gemeentefonds zijn verwerkt en hebben per saldo een behoorlijk positief effect. Daar staat tegenover dat de rijksbijdrage voor de bijstandsuitkeringen ontoereikend is om de bijstandsuitkeringen op te vangen. Na verrekening met de landelijke vangnetregeling komt het tekort uit op € 4 miljoen, dit is € 0,8 miljoen hoger dan waar in de perspectiefnota vanuit werd gegaan.

In de uitkomsten zijn de resterende bezuinigingsopgaven op beheer openbare ruimte, cultuur en sport verwerkt, waarbij bij sport een voorstel voor ligt om € 0,3 miljoen te temporisering naar 2019.

De gevolgen van het cao-akkoord zijn lager dan waar we bij de perspectiefnota rekening mee hebben gehouden. Het verschil komt ten gunste van de begrotingsruimte. De indexen voor de meerjarenraming zijn opgenomen in de financiële begroting.

De landelijke regels voor ambtsjubilea zijn aangepast, dit houdt in dat alleen bij 25, 40 en 50 jaar sprake zal zijn van een uitkering bij ambtsjubilea. Onderdeel van de afspraak is dat er een overgangsregeling van 5 jaar komt (t/m 2020) om  te waarborgen dat medewerkers die een 10, 20 of 30 jaar ambtsjubilea vieren alsnog in aanmerking komen voor een financiële tegemoetkoming. De aanpassing leidt tot extra kosten.

Het saldo van de overige mutaties heeft met name betrekking op de rentekosten.

De structurele bestedingsvoorstellen zijn te onderscheiden in concrete bestedingsvoorstellen en het creëren van structurele budgetruimte voor investeringen met betrekking tot de onderwijshuisvesting en de toekomst van de WRZV-hallen. In een afzonderlijk raadsvoorstel over de onderwijshuisvesting wordt inhoudelijk ingegaan op het (voorlopig) huisvestingplan tot en met 2021. De structurele budgetruimte is in de begroting opgenomen. In 2020 € 161.000, in 2021 € 248.000 en verder oplopend tot € 476.000 in 2023 in verband met doorwerking investeringen 2021. [1]  Voor de toekomst van de WRZV-hallen reserveren wij voorlopig € 0,4 miljoen vanaf 2019. Voor beide investeringen geldt dat op basis van nog te nemen raadsbesluiten definitief wordt besloten hoe het budget wordt ingezet.
De structurele knelpunten bedragen € 1.282.000 en zijn toegelicht onder de bestedingsvoorstellen. Het resterend voordelig begrotingsresultaat voegen wij toe aan de incidentele bestedingsruimte.

Incidenteel perspectief

Bij de perspectiefnota 2018-2021 is besloten de resterende incidentele middelen (toen € 16 miljoen) in reserve te houden voor toekomstige ontwikkelingen. Omdat bij de perspectiefnota enkele ontwikkelingen (beschermingsbewindvoering en frictiekosten SMZ/HCO) nog niet op geld waren te zetten is € 3 miljoen van de beschikbare ruimte gereserveerd voor de afweging van knelpunten en intensiveringen bij de begroting 2018.
In de aanloop naar de begroting constateren wij dat naast de bovengenoemde ontwikkelingen enkele risico’s tot concrete uitgaven leiden, zoals daling rijksbudget voor jeugdhulp en kap van zieke bomen. Daarnaast heeft de raad verzocht invulling te geven aan een aantal moties. Samengevat leggen wij een incidenteel bestedingspakket voor van € 4,5 miljoen en de bijdrage aan het sluizencomplex Kornwerderzand ad € 250.000 uit het Stadsontwikkelfonds te financieren.
Na verwerking van recente raadsbesluiten (zoals de Grote Kerk) en het incidenteel bestedingspakket bedraagt de incidentele bestedingsruimte voor toekomstige ontwikkelingen circa € 11 miljoen. Hiervan is € 9 miljoen beschikbaar  in het Stadsontwikkelfonds en € 1,8 miljoen in de reserve incidentele bestedingen.

Incidenteel kader

(bedragen x € 1 mln.)

2017 ev

Stadsontwikkelfonds

10,15

 Af: Grote Kerk (afzonderlijk raadsbesluit)

-0,90

      Bijdrage aan sluizencomplex Kornwerderzand

-0,25

Beschikbaar in Stadsontwikkelfonds

9,00

Beschikbare incidentele bestedingsruimte

Reserve incidentele bestedingen (stand bij PPN)

2,75

Bij: per saldo vrijgevallen bedragen -/- gehonoreerde claims afgelopen periode

0,85

Af: museale samenwerking Zwolle (via een afzonderlijke raadsvoorstel)

-0,95

Beschikbaar in reserve incidentele bestedingen

2,65

Ruimte voor intensiveringen/knelpunten begroting 2018

3,00

Voordelig begrotingsresultaat 2018

0,57

Totaal beschikbare incidentele middelen

6,22

Bestedingsvoorstellen begroting 2018 e.v.

-4,43

Restant beschikbaar in reserve incidentele bestedingen

1,79

Weerstandsvermogen

De recente risico-inventarisatie geeft geen aanleiding het weerstandsvermogen aan te vullen. Bij het vastgoed is thans sprake van minder risico’s, omdat de projecten steeds verder in uitvoering komen. Daarentegen verwachten we bij het ontwikkelen van nieuwe locaties dat de risico’s weer zullen toenemen. Er is € 26,9 miljoen als weerstandsreserve beschikbaar, waarvan € 10 miljoen voor het vastgoed.  De gewogen risico’s zijn berekend op circa € 29 miljoen. Hiermee ligt de dekkingsgraad van de risico’s in totaal op ruim 90%. (De afgesproken ondergrens is 50% voor zowel vastgoed als de overige begrotingsonderdelen.) Meer informatie over de risico’s en het weerstandsvermogen is opgenomen in paragraaf weerstandsvermogen en risico's.

[1] De rente en afschrijvingslasten van de investeringen in 2021 ontstaan één of twee jaar later.